Translate

15 Eylül 2013 Pazar

Ders 25 (Statüsel Hitap Biçimleri ve Ekleri)


 şi (Hanca: )

Bay, Bayan anlamlarına gelir. Aynı konuşma düzeyindeki kişiler tarafından kullanılan en yaygın unvan eklerindendir. Bir parça resmiyet içerir, arkadaşlara karşı kullanılmaz. Kişinin tam adının sonuna  (김철수씨, Kim Çolsu-şi) ya da adın sonuna (철수씨, Çolsu-şi) eklenir. Bu ekin sadece soyadının sonuna eklenirse (김씨, Kim-ssi), kişi karşısındakinden kendini üstün görüyormuş havasında, kabalık olarak algılanır. Eski zamanlarda bu ek üst tabakadaki insanların alt tabakadakilere hitap şekli iken şu anda aynı düzeyde kişiler arasında kullanılmaktadır.

, Çince, soyadı anlamına gelen  karakterinden gelmiştir.

 (nim)

Bir başka saygı unvan ekidir.  (nim) genellikle kişilerin meslek unvanlarına eklenir.  Öğretmen kelimesi genelde bu eki içerir: 선생님 (sonsengnim) Kişilerin meslek unvanları dışında, Tanrı ( 나님) ve büyükanne (할머님) gibi aile fertlerini belirten kelimelere de bu ek getirilir.

선배 (sunbe)

Büyüklere ya da bir meslekte daha deneyimli, kıdemli olan kişilere (kişinin kendisinden genç olabilir) hitaben kullanılır. Daha çok okullarda ve iş yerlerinde duyulur.


후배  hube (後輩)

Astlara hitaben kullanılır. Ancak kişilere doğrudan bu şekilde seslenilmez ve 3. şahıs olarak kullanılır.


gun  /   yang

, evlilik gibi oldukça resmi durumlarda ve sadece erkeğe hitaben kullanılır. , lord anlamına gelen Çince karakter  (きみ, kimi) den gelir.

, (, Çince: niang)  ekinin kadınlara hitaben kullanılan karşılığıdır. Tam ismin sonuna ya da soyismine eklenir.


선생 sonseng

선생先生 genelde ‘öğretmen’  olarak çevrilir ve resmiyet taşıyan ve saygı ifade eden bir ektir. Çincedeki bay ya da daha önce doğan anlamında 先生(せんせい, sensei) ile aynı karaktere sahiptir.

귀하 gwiha

귀하貴下 genelde resmi yazşımalarda, mektuplarda görülür ve daha çok bir şirket tarafından müşteriye karşı kullanılır.

각하  gakha
  
각하閣下 son derece resmi ortamlarda başkanlara ve hükümdarlara hitaben kullanılır.



Statüsel Hitap

Kişi kendisinden daha üst konumda olan birine hitap ederken onun konumunu belirten adlara ve fiillere ekler getirmek zorundadır.  Genelde üst statüdekiler; yaşlı akrabalar, yabancılar, yaşça büyük kişiler, müşteri, öğretmen gibi kişilerdir. Eşit ya da alt statüdekiler küçük kardeşler, öğrenci, müşteri gibi kişilerdir.  

Statüsel hitabın diğer bir şekli belirli unvanların kullanılmasıdır. Bunlar genelde akrabalar içindir.

Saygı eki - (-nim) pek çok akraba adına eklenir. Buna göre bir kişi büyükannesine 할머니 (halmoni) olarak, bir başkasının büyükannesine 할머님 (halmonim) olarak hitap eder.
Fiil köklerine bitiş ekinden önce ve sıfatlara -- (-şi-) or -으시- (-ışi-) ekleri eklenerek bir statüsel hitap biçime dönüştürülebilirler. Bu durumda 가다 (gada, "gitmek") fili 가시다 (gaşida). Bazı fiillerin özel statüsel karşılıkları vardır. 

bu metni başka yerde yayınlamak isterseniz lütfen kaynak belirtiniz.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder